دانشمندان می‌گویند با نزدیک‌تر شدن به سال ۲۱۰۰، پیش‌بینی‌های اقلیمی باید نگاه گسترده‌تری به آینده داشته باشند.

تصور اینکه زمین در سال ۲۵۰۰ چه شکلی خواهد بود، دشوار است. اما همکاری میان علم و هنر دریچه‌ای نگران‌کننده را ارائه می‌دهد که چگونه تغییرات مداوم آب‌وهوا می‌تواند زمین آشنا را به مناظر بیگانه در چند قرن آینده تبدیل کند.

«کریستوفر لیون»، دانشمند علوم اجتماعی زیست محیطی، چنین تغییر دهشتناکی مانند غلبه گیاهان نیمه گرمسیری بر مزارع غربی ایالات متحده، گرمای بیش از حد شبیه‌قاره هند، خشک شدن جنگل‌های بارانی آمازون و موارد دیگر را تایید می‌کند.

لیون از دانشگاه «مک گیل» در مونترآل می‌گوید: «پنجاه سال از اولین پیش‌بینی‌های اقلیمی می‌گذرد. در آن زمان هدف دوردست دانشمندان تعیین شرایط اقلیمی زمین در سال ۲۱۰۰ بود. اما آن تاریخ دیگر چندان دور نیست. اثرات گازهای گلخانه‌ای منتشر شده در تمام این سال‌ها باقی خواهند ماند.»

برای تجسم آنکه جهان از لحاظ اقلیمی در آینده چطور خواهد بود، محققان سه حالت مختلف را درنظر گرفتند: میزان انتشار کم کربن، متوسط و زیاد. تعریف دقیق از این مقادیر براساس گزارش‌های پیشین سازمان ملل متحد در مورد تغییرات آب‌وهوا صورت گرفت. بدین ترتیب آن‌ها تغییرات را تا سال ۲۵۰۰ پیش‌بینی کردند. این تیم به ویژه روی تاثیراتی که تغییرات تمدن‌ها می‌گذارد نیز، مطالعه کردند. به عنوان مثال، محصولات زراعی متغیر و تغییر در کاربری زمین‌ها و پوشش‌های گیاهی را نیز درنظر گرفتند.

برای همه سناریوها به جز کمترین میزان انتشار که تقریبا مطابق با محدود کردن گرمایش زمین به کمتر از ۲ درجه سلسیوس نسبت به دوران پیش از صنعتی شدن مطابق با توافقنامه پاریس در سال ۲۰۱۵ است، دمای کره زمین تا سال ۲۵۰۰ به افزایش ادامه خواهد داد. در حالتی که بالاترین میزان انتشار بررسی شد، دمای کره زمین تا سال ۲۱۰۰ حدود ۲.۲ درجه و تا سال ۲۵۰۰ محدود ۴.۶ درجه سلسیوس افزایش می‌یابد. محققان می‌گویند که این مسئله منجر به تجدید ساختار عمده زیست‌بوم‌های جهان می‌شود – از بین رفتن بیشتر جنگل‌های بارانی آمازون، تغییرات در محصولات کشاورزی، افزایش دما به‌ حدی که مناطق استوایی غیرقابل زندگی شوند.

سپس این تیم با «جیمز مک‌کی»، هنرمند و متخصص ارتباط علمی در دانشگاه «لیدز» در انگلستان برای رنگ و رو بخشیدن به داده‌ها همکاری کردند. براساس پیش‌بینی‌های این مطالعه، مک‌کی مجموعه‌ای از نقاشی‌های دقیق را خلق کرد که نشان‌دهنده مناظر مختلف جهانی در حال حاضر و در سال ۲۵۰۰ است.

لیون می‌گوید: «تیم تلاش کرد تا فارغ از حدس و گمان در مورد آینده شهرها و فناوری‌های زمان، آنچه را که مردم می‌توانند تشخیص دهند، به نمایش بگذارد. به عنوان مثال، هواپیماهای بدون سرنشین، ربات‌ها، گیاهان هیبریدی و ... در یکی از نقاشی‌ها که توصیفی از هند در سال ۲۵۰۰ است، شخصی کت و شلوار به تن دارد و کلاه ایمنی مهروموم شده بر سر کرده است. این لباس، به همان لباسی شباهت دارد که امروزه مردم در برخی از محیط‌های با گرمای بالا می‌پوشند.»

هدف از این تصاویر این است که به مردم کمک کند آینده را به گونه‌ای تجسم کنند که واقعی‌تر به نظر برسد و شاید کمی امید به انسان‌ها بدهد تا خود را برای تطبیق با آن آماده شوند. لیون ادامه می‌دهد: «اگر ما در مقیاس سیاره‌ای تغییرات را احساس کنیم، پس نیاز است به این مشکل به عنوان یک تمدن سیاره‌ای فکر کنیم. هدف ما از انجام چنین تحقیقاتی این است که نشان دهیم برخلاف آنچه اکنون برای آب‌وهوا پیش آمده است، می‌توان از بدتر شدن شرایط در آینده جلوگیری کرد.»

سال ۲۰۰۰ در مقابل سال ۲۵۰۰

انتشار گازهای گلخانه‌ای به مقدار زیاد می‌تواند میانگین دمای کره زمین را تا حدود ۴.۶ درجه سلسیوس نسبت به دوران ماقبل صنعتی شدن افزایش دهد. در نتیجه، گرمای شدید در هند می‌تواند به‌طرز چشمگیری نحوه زندگی انسان در محیط را تغییر دهد. کشاورزان و دامدارانی که در سال ۲۰۰۰ به تصویر کشیده شده‌اند، ممکن است تا سال ۲۵۰۰ به لباس‌های محافظت کننده مانند لباس خنک‌کننده و کلاه ایمنی برای کار در فضای باز نیاز داشته باشند.»

محققان می‌گویند اگر انتشار گازهای گلخانه‌ای به همین میزان ادامه داشته باشد، مزارع غرب ایالات متحده که در سال ۲۰۰۰ مزارعی سرسبز هستند، در سال ۲۵۰۰ به مناطق کشاورزی نیمه گرمسیری تبدیل خواهند شد.